Sudan’da darbe içinde darbe

Ahmet Varol

a.varol@gmail.com

Sudan’da Ömer Hasan El-Beşir yönetimine karşı askeri darbe gerçekleştirilmesinden bir gün sonra ikinci bir darbe gerçekleştirildi. Bu, askeriye içinde gerçekleştirilen ikinci bir darbeydi ve daha sessiz bir şekilde gerçekleştirildi.

Perşembe sabahı gerçekleştirilen ilk darbeden sonra oluşturulan ilk Askeri Konsey’in başkanlığına Beşir hükümetinde Savunma Bakanı olarak görev yapan Orgeneral Ahmed Avad bin Avf geçirilmişti. Konsey’in başkan yardımcılığına da Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kemal Abdulmaruf geçirilmişti. Darbede öne çıkan bir diğer önemli isim ise Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatı Başkanı Salah Abdullah Kuş idi. Askeri Konsey’e bağlı oluşturulan Siyasi Komite’nin başkanlığına getirilen Orgeneral Ömer Zeynelabidin de yaptığı açıklamada aslında yapılanın bir darbe olmadığını, halkın taleplerinin yerine getirilmesi için askerin duruma el koyduğunu iddia ederken, bu el koyma işini de Ahmed Avad bin Avf, Kemal Abdulmaruf ve Salah Kuş’un yönettiğini söylüyordu. Bin Avf da yemin ederek göreve başlamıştı.

Fakat darbenin gerçekleştirilmesinin üzerinden bir buçuk gün, Bin Avf’ın yemin ederek göreve başlamasının üzerinden ise bir günden daha kısa bir süre geçmesinden sonra 12 Nisan Cuma akşamı, bu şahıs kameraların karşısına geçerek kendisinin görevinden istifa ettiğini ve yerine Orgeneral Abdülfettah Burhan Abdurrahman’ı tayin ettiğini açıkladı. Yardımcılığına getirilmiş olan Kemal Abdulmaruf’un da bu görevde kalmak istemediğini ifade ederek onun da kendi isteğiyle görevden alındığını söyledi.

Bu değişiklik görünüşte Bin Avf’ın bizzat kendisinin istifa etmesiyle, Abdulmaruf’un da kendi isteğiyle görevden azledilmesiyle gerçekleşmişti. Çok geçmeden Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatı Başkanı Salah Abdullah Kuş da istifa ettiğini açıkladı. Böylece darbenin başını çeken üç isim kenara çekilmiş oldu.

Resmi açıklamalara göre bunların üçünün de kenara çekilmesi kendi istekleriyle oldu. Ama resmi olmayan kanallardan kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, darbenin arka planında duran birtakım şahsiyetler söz konusu kişilere, kendilerinin daha önce Ömer El-Beşir’e yakın duran isimler olarak bilinmelerinden dolayı meydanlara çıkan kalabalıkların onları istemediğini telkin etti ve kenara çekilmeleri için zorladılar. Aslında bu üç isim ikna edilmiş olmasaydı belki de darbenin gerçekleştirilmesi kolay olmayacaktı. Ama onlar önce darbenin başını çekmeye ikna edildiler. Sonra da üç günden daha kısa bir süre içinde üçü de devre dışı bırakıldı.

Bin Avf’ın yerine geçirilen Abdülfettah Burhan, Sudan’ın Yemen’deki koalisyon güçlerine destek için gönderilen birliğinin komutanlığını yapmış kişi. Daha önce de orduda müfettişlik yapmış.

Burhan’ın yardımcılığına yani Askeri Konsey başkan yardımcılığına ise Hamideti diye meşhur olan Muhammed Hamdan Daklu getirildi. İlginçtir, bu şahıs ilk darbe sonrasında Askeri Konsey’de yer almak istememişti. Ama konseyin başkanının değişmesi üzerine onun yanında yardımcı olmayı kabul etti. Bu şahıs Hızlı Destek Kuvvetleri komutanlığı yapıyor. Hızlı Destek Kuvvetleri ise Darfur’da savaşan özel birlikler olarak biliniyor. Bu birliklerin Darfur’daki siyahilere yani Çad asıllılara yönelik şiddet eylemlerine başvuran Cancevid gerillalarıyla da ilişkili olduğu söyleniyor.

Bu değişiklikten yani darbe içinde darbe gerçekleştirilmesinden sonra Sudan Meslek Kuruluşları Birliği bunun meydanlara çıkan kalabalıkların bir zaferi olduğunu dile getirdi.

Suudi Arabistan ve BAE’nin de bu değişiklikten sonra Sudan’daki askeri darbeye destek verdiğini açıklaması da dikkat çekici bir gelişme oldu.

Fakat bununla birlikte gösteriler yine son bulmadı.

Yeni kadronun siyaseti ve bu kadroya karşı sergilenen tutumun arka planı ile ilgili kanaatlerimizi inşallah müteakip yazımızda dile getireceğiz.

(YENİ AKİT)