Makedonya, Makedonya

Hakan Albayrak

h.albayrak@gmail.com

Yugoslavya federasyonunu oluşturan altı özerk cumhuriyetten biri olan “Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti” 1991’de bağımsızlığını kazandı ve ismindeki “Sosyalist”i atıp “Makedonya Cumhuriyeti” oldu.

Yunanistan, ‘Hop! Kendine Makedonya Cumhuriyeti diyemezsin! Makedonya benim bir bölgemin ismi. İleride bu topraklarım üzerinde hak iddia etmeyeceğin ne malum?’ diye ayağa kalktı.

Birleşmiş Milletler, Yunanistan’ın hassasiyetini bir nebze gözeterek, yeni bağımsız devleti “Makedonya Cumhuriyeti” değil “Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya” ismiyle bünyesine kabul etti.

Makedonya Cumhuriyeti’nin Yugoslavya zamanındaki ismine (Önce “Yugoslavya Halk Cumhuriyeti”, sonra “Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyeti”) de itiraz etmiş olan Yunanistan, pek içine sindiremese de bu formüle razı oldu.

Üsküp yönetimi ise ‘Tamam, uluslararası belgelerde Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya olarak anılmayı kabul ettik; fakat devletimizin anayasal ismi Makedonya Cumhuriyeti olmaya devam edecek’ dedi.

Bu ısrar, Yunanistan’ı çileden çıkardı.

Makedonya Cumhuriyeti’ne dünyayı dar etmeye ahdetti Yunanistan.

25 sene boyunca AB’de, NATO’da, sözünün geçtiği her yerde Makedonya Cumhuriyeti’ne engel çıkardı.

***

Nihayet geçen senenin haziran ayında bu isim meselesi hal yoluna girdi veya girmiş gibi oldu.

Yunanistan ve Makedonya hükümetleri, Makedonya devletinin “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” ismini almasında anlaştı.

Makedonya parlamentosu bunu tasdik etti.

Şimdi gözler Yunanistan parlamentosunda.

Ana muhalefet partisi -muhafazakâr- Nea Dimokratia, anlaşmaya karşı çıkıyor.

Aşırı milliyetçi cenahın anlaşmaya tepkisini anlatmaya ise “karşı çıkıyor” ifadesi kâfi gelmez.

Makedonya isminin Yunanlara ait olduğunu ve sadece Yunanlar tarafından kullanılabileceğini ileri sürerek hükümeti Yunan milletine ihanetle suçlayan “Altın Şafak”a mensup bir milletvekili, bu “ihanet”in önüne geçmek için ordunun yönetime el koymasını bile istedi.

Türkiye’de daha ziyade Kardak kaşıyıcısı olarak tanınan Panos Kammenos liderliğindeki ANEL -Bağımsız Yunanlar Partisi- de isyanlarda.

***

ANEL, Aleksis Çipras liderliğindeki koalisyon hükümetinin küçük ortağı idi.

Solcu SYRIZA’nın aşırı milliyetçi payandası…

300 sandalyeli Yunanistan parlamentosunda sandalye sayısı 145’te kalan SYRIZA, iktidara gelebilmek için yedi sandalyeli ANEL’in desteğini istemek zorunda kalmış ve ANEL lideri Panos Kammenos bu desteğin bedeli olarak savunma bakanı yapılmıştı.

Kammenos geçen pazar günü Makedonya meselesi yüzünden istifa etti, ANEL hükümetten çekildi.

Bu durumda hükümet için güven oylamasına gidilmesi gerekiyordu, gidildi.

Aleksis Çipras hükümeti -SYRIZA dışından altı milletvekilinin desteğiyle- güven oyu aldı.

Güven oyu verenler arasında ANEL’den dört milletvekili de var.

Bunlar “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti”ne de evet der mi?

İmkânsız.

Peki, altı milletvekili bulunan liberal solcu parti To Pami bu konuda hükümeti destekler mi?

Muhtemel.

***

Yunan siyasetindeki Makedonya tartışmasının nereye varacağı bir yana; zaten yeterince sorunlu olan Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde provokatif üslubuyla ‘ekstra sorun’ teşkil eden Panos Kammenos’un savunma bakanlığının bu vesile ile sona ermiş olması sevindirici bir gelişme.

(KARAR)