Andımız

Abdurrahman Dilipak

a.dilipak@gmail.com

Bu komedi bir şekilde bitirilmeli. Aslında beklenen sadece Andımız değildi, o büst endüstrisi, o her okuldaki Atatürk köşeleri, her ders kitabının başındaki Atatürk resmi, her kitapta, o konuda Atatürk’ün söyledikleri. Bakın, “Haddinden fazla şiddet gayedeki hikmeti yok eder.”

Bu and’ı 23 Nisan 1933’de kaleme alan Alliance İsraélite mezunu, Mustafa Kemal’in Maarif Vekili ve Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti umumi katibi Dr. Reşit Galip idi. Baskın Oran’ın eşi Feyhan da Reşit Galib’in torunu. Reşit Galip, Ocak 1925’te Meclis’e girmiş. Bir süre İstiklal Mahkemesi üyeliği yapmış. CHF İdare Heyeti’nde görev almış. Türk Ocakları’nda, Halkevleri’nde çalışmış. Yine Atatürk’ün isteğiyle Serbest Fırka’ya girmiş. Ve Atatürk’ün sofrasına oturmuş. Onu bakanlığa taşıyan süreç de o sofrada başlamış.

Kazım Özalp’in “Atatürk’ten Anılar” kitabında (T. İş Bankası Y., 1992, s. 48-49) yazdığına göre konu, kız öğrencilerin kıyafetinden açıldı. Esat Mehmet, “kızların kısa etek, kısa çorap ve kısa kollu gömlek giymelerini uygun görmediğini” belirtti. Bir tamim yayınlayıp daha kapalı giyinmelerini isteyeceğini söyledi. Bunun üzerine Reşit Galip söz aldı: “Yanlış düşünüyorsunuz beyefendi” dedi. “Bu bir geriliktir. Kadınlar eski durumda yaşayamazlar. İnkılaplardan en mühimi, kadınlara verilen haklardır. Başka türlü, Batılılaşmakta olduğumuzu iddia edemeyiz.”

Rodoslu, eski İttihatçı, Şeyh Said’i astıran İstiklal Mahkemesi’nin hukukçu olmayan üyesi.

Erbakan konuşmasında; ‘Bu ülkenin evlatları asırlar boyu mektebe başlarken besmele ile başlar. Siz geldiniz besmeleyi kaldırdınız, ne koydunuz yerine Türküm, doğruyum, çalışkanım. Sen bunu söyleyince öbür taraftan da müslüman evladı ya öyle mi, ben de Kürdüm daha doğruyum, daha çalışkanım deme hakkını kazandı ve böylece siz bu ülkenin insanlarını birbirlerine yabancılaştırdınız’ demişti.

Öğrenci Andı: (1933) / Türküm, doğruyum, çalışkanım. / Yasam; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, / yurdumu, budunumu özümden çok sevmektir. / Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir. / Varlığım, Türk varlığına armağan olsun.

(YENİ AKİT )