logo

13 Aralık 2019

Amerika kime oynar?


Ahmet Taşgetiren
a.tasgetiren@gmail.com

2020 Kasımında ABD’de başkanlık seçimleri var. Acaba biz kimin kazanmasını isterdik? Cumhurbaşkanı Erdoğan hem Trump’ın hem Putin’in “açık sözlülüğü”nü, dobra dobralığını, içinden geçenleri pat diye söylüyor olmasını seviyor. Onun için herhalde en azından Cumhurbaşkanı Erdoğan Trump’ın seçilmesini tercih ederdi.

Amerika’da lider adayları için lobi yapılabiliyor. Birçok odak, lider adayları lehine-aleyhine kampanya yürütüyor, hatta maddi yardımda bulunuyor. Trump’ın seçilmesinde Rusya’nın müessir olduğu iddiası bugün bile Amerika’daki siyasi tartışmaların ana teması.

Trump lehine kampanyaya bir şekilde katılmak ister miydik? Bunu bilmem ama, muhtemelen oradaki FETÖ yapılanmasının seçimlerde etkin olduğu söylenebilir.

Biz, Libya’da iktidarın belirlenmesinde etkili olmaya çalışıyoruz. Suriye’de de öyle.

Bunları niye yazıyorum? Dış ilişkilerin bir boyutunda ilişki kurduğunuz ülkelerin yönetimlerinde size dost kadroların olması işinizi kolaylaştırır da onun için.

Amerika dünyanın süper gücü. Bizden çok daha geniş alanda belirleyici oluyor, olmak istiyor.

Acaba Amerika Türkiye’de bugünden yarına nasıl bir siyasi gelecek öngörüyor?

Bu sorunun güncelliği, Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi’nin bir yazısı ile oluştu. Selvi, ABD’lilerin MetroPOLL Araştırma Şirketi’ne “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dışında AK Parti’de kim lider olabilir?” diye araştırma yaptırdığı iddiasını köşesine taşıdı. Selvi’ye göre şirketin CEO’su Özer Sencar bu iddiayı doğruladı, ancak başka bir bilgi vermedi.

Böyle bir haberin iç siyasete yansımasının olmaması mümkün değildir. Bu haberden yola çıkarak, “Amerika’nın Erdoğan yerine yeni isimler aradığı” gibi yorumlar yapılabilir.

Amerika’nın böyle bir yola girmesi mümkün müdür? Tabii ki mümkündür. Amerika’nın Türkiye’de ilişkileri kolay yürüteceği partnerler araması kadar normal bir şey olamaz. Tıpkı bizim Amerika’da, ilişkileri kolay yürüteceğimiz partnerler aramamız gibi.

ABD’den gelen bu tür girişimleri, bir “Trend okuma” faaliyeti olarak görmek de mümkündür. Amerika aslında bunu hep yapar. Amerikan diplomatik kadrolarının bir işi de siyasi, ekonomik, kültürel, ahlaki anlamda “trend okumak” ve bunu merkeze bildirmektir. Halkla görüşürler, siyasetçilerle görüşürler, kanaat önderleri ile görüşürler, sokağı dinlerler vs.

2023 seçimlerine 3.5 yıl gibi bir zaman var. ABD’nin bu seçimleri okumaya çalışması normaldir. Tayyip Erdoğan’ın gelecek tasarımını ve ondan sonra Ak Parti’nin ne olacağını okumaya çalışması da normaldir. Türkiye’yi 17 yıldır yöneten bir siyasi kadro ve liderlik söz konusudur. Bu dönemde Türkiye-ABD ilişkilerinin seyrindeki kırılmalar dikkate alındığında Amerika geleceği okumayı da önemser, onu etkilemeyi de.

Peki ne kadar etkiler?

Bu konuyu değerlendirirken mesela Ak Parti’nin yola çıkış yıllarına bakmak uygun olabilir. O dönemde birçok çevre (Fazilet camiası, solcular, ulusalcılar) Tayyip Erdoğan’ı Amerika’nın desteklediğini iddia etti. Ben o zaman “Amerika’nın bir ülkede yükselen ve iktidara aday olan yapıya oynadığını, bu yapı ile ilişki kurarak yönlendirmeye çalıştığı”nı yazdım. O dönemde Erdoğan’lı Ak Parti’nin iktidar adayı olduğunu görmemek ise ancak gözleri kapamakla mümkündü.

O günkü süreçte Ak Parti liderliğinin Erdoğan-Gül dahil ABD ile, AB ile iyi ilişki kurma çabasında oldukları da biliniyor. Batı merkezlerine ziyaretler bunun için yapıldı. Bunun da hesap tarafı vardır: Bir, Batı’dan rezerv görmemek, iki, içerdeki meşruiyet sıkıntısını Batı desteği ile aşmak. Ak Parti liderliğine Refah tecrübesi bunu göstermişti. Refah’a yönelik iç dış ambargonun ancak böyle aşılabileceği öngörülmüştü.

Ak Parti, 2008 yılına kadarki iç direnişi böyle kırdı denebilir.

Bugüne geldiğimizde acaba Amerika, “yükselen trend”lere baktığında neyi görüyor? Tayyip Erdoğan’ın son dönemi olduğunu mu düşünüyor, Erdoğan’dan sonra Ak Parti’nin gücünü koruyup koruyamayacağı noktasında ne öngörüyor, başka alternatifleri nasıl görüyor, İstanbul’da farklı bir çıkış gösteren İmamoğlu, ABD için de muhtemel Türkiye yöneticileri arasında mı yer alıyor? Ak parti içinden çıkıp yeni şeyler söylemeye çalışan siyasi oluşumlar Washington’da nasıl okunuyor?

Belli ki bunları konuşacağız. Türkiye önemli bir ülke, Türkiye’yi bugün kimin yönettiği kadar yarınlarda kimlerin yöneteceği konusu da, Amerika başta olmak üzere bütün dünyanın meselesidir.

(KARAR)

Etiketler:
Share
617 Kez Görüntülendi.

Yorum yapabilmek için Giriş yapın.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • İNZAL EDİLMİŞ ADIMIZI, ÜRETİLMİŞ “İSLÂMCI” KAVRAMI İLE DEĞİŞTİRMEK SAPMALARA KAYNAKLIK ETMİŞTİR

    02 Mart 2020 YAZARLAR

    Her din ya da ideoloji, kendini özgün taşıyıcı kavramlarıyla ifade eder, tanımlar ve mesajını insanlara ulaştırır. Temel tanımlayıcı kavramlar, nötr değildirler; zihnine girdikleri, kendilerini benimseyerek kullanan insanları, kendi arka planındaki din, düşünce, felsefe ve ideoloji istikametinde dönüştürürler. Bunlar, o din ya da ideolojinin, taşıyıcı, inşa edici ve dönüştürücü etkiye sahip olan inanç eksenli kavramlarıdır. Bir de taşıyıcı olmayan, yani dinî ve ideolojik boyutu belirleyici olmayan kavramlar vardır ki onları, her din ya da ideol...
  • ‘Savaş ve Siyaset’, Aynı Hedef İçin, Farklı Silâhlarla Yapılan Eylemler Manzumesidir Kaynak: ‘Savaş ve Siyaset’, Aynı Hedef İçin, Farklı Silâhlarla Yapılan Eylemler Manzumesidir – SELAHADDİN E. ÇAKIRGİL

    02 Mart 2020 YAZARLAR

    Bu Pazar günü, birkaç noktaya değinelim: 1- Anamuhalefet’in lideri ve sözcülerinin, ‘Bizim askerimizin tırnağının ucundan kesip attığı bir parça bile bütün Suriye’den daha değerlidir.’ şeklindeki sözü çok matah bir şeymiş gibi geçen hafta boyunca sık sık dile getirmeleri sorgulanması ve utanılması gereken bir yaklaşımdır. KK ve adamları, yürekleri elveriyorsa, aynı sözü, Suriye için değil de, o ülkeye yarım asırdır zorla tahakküm ve zulmeden Baas Partisi, Esed Hanedanı ve Beşşâr Esed’in şahsı için söylesinler. Ama, dilleri varmaz ona bir olu...
  • Süleymani’nin öldürülmesine niye sevineyim?

    04 Ocak 2020 YAZARLAR

    İran’ın önemli generallerinden birisi, ABD füzeleri ile öldürüldü. Sevinmemiz gerektiğini söylüyor bazılarımız.. Gerekçeler önümüze koyuyorlar.. “Ortadoğu’da sürekli Şia mezhebinin yayılması için, haksız girişimlerde bulunup, örgütlenmeler yaptı.. Suriye’de binlerce Müslümanın ölümüne sebep oldu.. Yemen’den sorumlu.. Irak’tan sorumlu.. Kadınların ırzına geçilmesinden sorumlu.. Bebeklerin ölümünden sorumlu.. Esad’ın kimyasal silah kullanmasından sorumlu..” Devam ediyor, tutulan liste.. Devam ediyor, gerekçeler.. Ben ise şöyle bakıyor...
  • Tapu idaresi tepkide niye gecikti?

    03 Ocak 2020 YAZARLAR

    Haber yankı uyandırmış, konu nazik, konu netameli, ucu 'çılgın proje' hassasiyetlerine dokunuyor, kamuoyu zaten teyakkuzda, duyarlılık tavana vurmuş, üstüne belediyelerin tapu bilgilerini online sorgulama yetkisinin kaldırıldığı söyleniyor, Kanal İstanbul hattındaki arazileri toplayanların izi sürülemeyecek deniyor, yer yerinden oynuyor... Ne beklersiniz; tepkilerin hedefindeki Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün zaman kaybetmeden, sabah ilk iş duruma açıklık getirmesini. Peki onlar ne yapıyor? Haberi alan alıp satan sattıktan sonra, a...